Բարսեղյան Մհեր

62. Տրված առածները ընդգծված բառերի հականիշների օգնությամբ լրացրո՛ւ:
    Ամառվա փուշը — ձմեռվա:

Բարեկամ կորցնելը հեշտ է — գնտելը:

Դուրսը քահանա — ներսը:

Գիտունին գերի եղիր — հիմարին:

Գիտունի հետ քար քաշի — թողի:

Իր աչքի գերանը չի տեսնում — շյուղը:

Նույնանուններ

63. Պարզի՛ր, թե ընդգծված նույնանունները ո՞ր բառերի ձևերն են:

Ուզում էր` հրի, դուրս հանի տղային, բայց ուժը չէր պատում:
Հրի լեզվակները մոտենում էին, իսկ հրշեջները դեռ չէին երևում:
Շամանակին Անի քաղաքում մի հզոր իշխան կար:
Ամեն ինչ որ ժամանակին անի, փորձն արդյունավետ կլինի:
Երազում էր տեսնել այդ երկիրը:
Երազում էր տեսել այդ երկիրը:

Հրի — հրել

Հրի — անուն

Անի — անուն

Անի — անել

Տեսնել — տեսել

Տեսել — տեսնել

64. Տրված նույնանուն բառերով նախադասություններ կազմի՛ր:
    Օրինակ`

Բոլորին պատմում էր Մոբի Դիկի` սպիտակ կետի պատմությունը: Մի երկու կետի պատճառով ամբողջ էջը արտագրեց: Սրի, աղի, որդի, գնում է:

Սրին նրան նայեց, բարկացաց դեմքով:

Նա կերավ բրինձը, շատ աղի էր:

Հայրիկը նրա որդուն նայեց, շատ էր ուրաղացել:

Կյանքս կամաց-կամաց գնում է, իսկ եսել հոգնեցի:

67. Տրված արտահայտություններից յուրաքանչյուրով երկու նախադասություն կազմի՛ր` դրանք գործածելով
    ա) ուղիղ իմաստով,
    բ) որպես դարձվածք:
    Ձեռքով անել, աչքը մտնել, ձեռք մեկնել, (ինչ-որ բանի) տակ մտնել:

Ձեռքով անել- ամբողջ աշխատանքը ես իմ ձեռքով արեցի: Ձեռքով անել — տղան հեռանալիս բոլորին ձեռքով արեց։

Աչքը մտնել- տղան երբ փրկեց աղջկան նա մտավ աղջկա աչքը։ Աչքը մտնել — տղայի աչքը կեղտ եր մտել։

Ձեռք մեկնել — ես ձեռքս մեկնեցի և վերցրեցի միրգը: Ձեռք մեկնել — ես ձեռք մեկնեցի իմ ընկերոջը:

(Ինչ-որ բանի) տակ մտնել — Ես կանգնած էի անձրևանոցի տակ։ (Ինչ-որ բանի) տակ մտնել — Ես մտա մեծ պառտքի տակ:

68. Տրված արտահայտություններից յուրաքանչյուրով երկու նախադասություն կազմի՛ր` դրանք գործածելով
    ա) ուղիղ իմաստով,
    բ) որպես դարձվածք:
    Ձեռք բերել, աչքից ընկնել, լույս տեսնել, հացը ցամաք ուտել:

Ձեռքով բերել — Նա ավտո-մեքենքա ձեռք բերեց: Ձեռքով բերել — Նա ձեռքը բերեց և տուփի մեջ դրեց։

Աչքից ընկնել — Նրան խփեցին, և աչքը ընկավ դեղից: Աչքից ընկնել — Նա իմ աչքից ընկավ:

Լույս տեսնել — Նա սկսեց մեռնել, և լույսը տեսավ: Լույս տեսնել — Ես արթդնացա, և լույսը տեսա:

Հացը ցամաք ուտել — Իմ ընկերը այնքան ախքատ եր, որ հացը ցամաք կերավ: Հացը ցամաք ուտել — Եվ ինքը ինձ ասաց «Հացը ցամաք մի կեր»:

71. Տրված բառերն ու արտահայտությունները գրի՛ր հոմանիշ դարձվածքների փոխարեն և համեմատի՛ր տրված ու ստացված տեքստերը: Կոտրվել, գտնել, ամբողջովին, վերադարձնել, 1ագահ, ուրախանալ, ժլատ, իհարկե, շոշափել, հառաչել:

Մի մարդ ագահ հարևանից կավե աման վերցրեց: Ամանը պատահաբար կոտրվեց: Հարևանի հետ հարաբերությունները չփչացնելու համար մարդը նոր՝ ավելի մեծ ու գեղեցիկ, տակից գլուխ ջնարակված աման ձեռք բերեց ու ժլատի ձեռքը տվեց: Ժլատը ուրախացավ: Բայց մարդու աչքը ծակ է չէ՞. երբ ձեռք տվեց ամանին, ախ ու վախ արեց.
-Նորը, խոսք չկա, շատ լավն է, բայց իմ ամանը յուղով էր ներծծված:

Упражнение 1. Назовите официальные названия перефразированных высказываний (названий государств или городов) и объясните данные значения։

1. Земля Обетованная —Палестина

2. Страна восходящего солнца —Япония

3. Поднебесная —Китай

4. Страна утренней свежести —Корея

5. Эллада —Древния Греция

6. Страна правды —

7. Страна березового ситца –Россия

Упражнение 2.  Найдите оксюморон в следующих текстах.

1)        Таинственно шумит лесная тишина

Незримо по лесам поет и бродит Осень….

Темнеет день за днем-и вот опять слыщна

Тоскующая песнь под звон угрюмых сосен (И.А.Бунин)

2)        С того часу начались для Ильи сладостные мучения,светло опаляющие душу(И.С.Шмелев).3) В первый раз я от месяца греюсь.В первый раз от прохлады согрет…(С.А.Есенин) 4) В тревожно-радостном полусне я слышу это,все торопящееся кап,кап…Радостное за ним стучится,что непременно будет.,и оно-то мешает спать…кап-кап..кап-кап..кап-кап…(И.С.Шмелев)

5) Любуясь месяцем,оглядывая даль,

    Мы чувствуем в душе ту тихую печаль,

    Что слаще радости…

     Откуда чувства эти? (Н.А.Некрасов)

6) Убогая роскошь наряда (Н.А.Некрасов)

7) Есть тоска веселая в алостях зари. (С.А.Есенин)

8) Кому сказать,с кем поделиться

    Той грустной радостью,что я остался жив (С.А.Есенин)

      9) Звучит земля-последнее оружье-

    Сухая влажность черноземных га…(О.Э. Мандельштам)

10) Унылая пора! Очей очарованиье ,

      Приятна мне твоя прощальная краса_

      Люблю я пышное природы увяданье,

      В багрец и золото одетые леса (А.С.Пушкин)

Найдите эпитеты, определите их роль в тексте.

1) Сжатая рожь, бурьян, молочай, дикая конопля — все, побуревшее от зноя, рыжее и полумертвое, теперь отмытое росою и обласканное солнцем, оживало, чтобы вновь зацвести. (А. П. Чехов) 2) Стояло лето, шел долгий день, ветер успокаивался на вечер среди сонных, блаженных сосен. (А. П. Платонов) 3) В красном закате плыли величавые лебеди — розовато-золотые в солнце. Отзывался пустынный их крик в парке. (И. С. Шмелев)

Упражнение 2.

Найдите в текстах сравнения. Определите способ их выражения.

1) Уснуло озеро; безмолвен черный лес;
Русалка белая небрежно выплывает;
Как лебедь молодой, луна среди небес
Скользит и свой двойник на влаге созерцает.  (А. А. Фет)

2) А сосны гнутся, как живые,
И так задумчиво шумят…
И, словно стадо птиц огромных,
Внезапно ветер налетит
И в сучьях спутанных и темных
Нетерпеливо прошумит. (И. С. Тургенев)

3) Тускнеют угли. В полумраке
Прозрачный вьется огонек.
Так плещет на багряном маке
Крылом лазурным мотылек. (А. А. Фет)

4) Дождик лил сквозь солнце, и под елью мшистой
Мы стояли, точно в клетке золотистой. (А. Н. Майков)

Упражнение 3.

Найдите в текстах примеры, когда неживые предметы представлены как живые.

1) Ветер спит, и все немеет,
Только бы уснуть;
Ясный воздух сам робеет
На мороз дохнуть. (А. А. Фет)

2) Тропами потаенными, глухими,
В лесные чащи сумерки идут.
Засыпанные листьями сухими,
Леса молчат — осенней ночи ждут. (И. А. Бунин)