1.Հետևյալ պնդումներից որոնք են վերաբերում նյութի՝ ա) ֆիզիկական, բ) քիմիական հատկություններին.

1) Ջրածնի և թթվածնի խառնուրդը պայթյունավտանգ է, կայծից բռնկվում է։

2) Ջրածինը 14,5 անգամ թեթև է օդից։

3) Քացախաթթուն, փոխազդելով նատրիումի հիդրօքսիդի հետ, առաջացնում է աղ:

4) Օզոնարարում թթվածինը փոխարկվում է օզոնի:

5) Օզոնին բնորոշ է սուր հոտը:

2.Ներկայացված շարքից` երկաթի փոշի, երկաթե խողովակ, ալյումինե գդալ, պարաֆինե մոմ, ջուր, թթվածին, ալմաստի բյուրեղ, ձեթ, հախճապակե բաժակ, ընտրի՛ր.

ա) մարմինները։Երկաթե խողովակ,ալյումինե գդալ,պարֆինե մոմ,հախճապակե,բաժակ։
բ) նյութերը:Երկաթի փոշի,ջուր,թթվածին,ալմաստի բյուրեղ,ձեթ

3.Անահիտն ու Արմենը զրուցում էին նյութերի ֆիզիկական և քիմիական հատկությունների մասին: Նրանց արտահայտություններից որոնք են վերաբերում նյութի ֆիզիկական հատկություններին:

Ընտրիր ճիշտ պատասխանների շարքը.

ա) Կալիումի պերմանգանատը մանուշակագույն պինդ նյութ է:

բ) Թթվածին ստանում են կալիումի պերմանգանատի քայքայումից:

գ) Պղինձն օժտված է մեծ էլեկտրահաղորդականությամբ։

դ) Մեթանն այրվում է կապույտ բոցով:

ե) Մեթանն օդից թեթև գազ է:

զ) Ապակին լուսաթափանց նյութ է:

4.Ներքոբերյալ արտահայտություններից որն է նկարագրում ֆիզիկական

երևույթ.

ա) Ջրածինն այրվում է թթվածնում:

բ) Սնդիկի օքսիդը տաքացնելիս քայքայվում է:

գ) Երկաթե իրերը խոնավ օդում թողնելիս ժանգոտում են:

դ) Ապակե ձողը հնարավոր է ծռել տաքացնելիս:

5. Ֆիզիկական

Քիմիական

Սպիտակուցի յուրացումը օրգանիզմի կողմից

Ջրի եռումը

Ձվի եփումը

Երկաթի ժանգոտումը

լույսի վառվելը

1. Սահմանե՛ք ֆիզիկական երևույթ հասկացությունը: Առաջարկե՛ք առնվազն երկու օրինակ:
   Երևույթ ասելիս մենք հասկանում ենք փոփոխություն, իսկ ֆիզիկական երևույթի այն է երբ մարմինը փոփոխվում են միայն ֆիզիկապես և ոչ մի ուրիշ նյութ չի առաջանում։
   
   Օրինակ՛ Ապակու կոտրվելը, ջրի սառեցում և գոլորշացումը։
2. Հետևյալ երևույթներից որո՞նք են ֆիզիկական (ընտրությունը հիմնավորե՛ք).

ա) սառույցի հալվելը

Սառույցը հալվելիս դառնում է ջուր և նոր նյութ չի առաջանում։

բ) ջրի գոլորշիանալը

Ջուրը գոլորշիանալիս նոր նյութ չի առաջանում։

գ) պղնձի սևանալը տաքացնելիս

դ) բաժակի կոտրվելը

Բաժակը կոտրվելիս նոր նյութ չի առաջանում, բաժակը ուղղակի բաժանվում է մասերի։

3. Սահմանե՛ք քիմիական երևույթ հասկացությունը: Առաջարկե՛ք առնվազն երկու օրինակ:
   
   Քիմիական երևույթի դեպքում առաջանում են նոր նյութեր։
   
   Օրինակ՛Կրակը և ժանգոտվել
   
4. Բերե՛ք քիմիական ռեակցիայի օրինակներ, որոնց դեպքում՝
   
   Կաթի թթվելը,երբ կաթը թթվում է երբ անցնում է իրա ժամկետը։
   
   Թղթի վառվելը,թուղթը սպիտակ է, բայց երբ մենք վառնում ենք այն թուղթը փոխում է իր գույնը։
   
5. ա) ջերմություն է կլանվում, բ) ջերմություն է անջատվում, գ) լույս է անջատ­ վում, դ) հոտ է տարածվում:
   
   Թուղթը
   
6. Հետևյալ երևույթներից որո՞նք են քիմիական (ընտրությունը հիմնավորե՛ք).

ա) ջրի եռալը

բ) արծաթե զարդի սևանալը

գ) երկաթի ժանգոտվելը

դ) կաթի թթվելը

7.Թվարկե՛ք քիմիական ռեակցիաների հատկանիշները: Բերե՛ք օրինակներ:

Փոխվում է հոտը,գույն և համը։

8. Ի՞նչ պայմաններ են անհրաժեշտ քիմիական ռեակցիաների ընթանալու համար: Թվարկե՛ք ձեզ հայտնի օրինակները:

1. Բնութագրե՛ք խառնուրդների բաղադրիչների բաժանման և մաքուր նյութերի ստացման հիմնական եղանակները:
   Մաքուր են այն նյութերը, որոնք խառնուրնդներ չեն պարունակում, քիմիական եղանակով մաքուր է համարվում այն նյութը, որը ունի հաստատուն ջերմաստիճան մի վիճակից մեկ այլ վիճակի անցնելուն։
   
   Խառնուրդները լինում են համասեռ և անհամասեռ։
   Համասեռի դեպքում հնարավոր չէ տեսնել խառնուրդ առաջացնող նյութերը առանձ հատուկ սարքերի։
   Բենզինը մի քանի նյութերի համասեռ խառնուրդ է ։
   
   Անհամասեռ խառնուրդներում բաղադրիչները տեսանելի են անզեն աչքով։
   
   Օրինակ՝ յուղը ջրի հետ խառնելիս յուղը բաձրանում է իսկ ջուր մնում է ներքևում։
   
2. Տրված են ա) սպիրտից և ջրից, բ) գետի ավազից և շաքարից, գ) պղնձի և երկաթի խարտուքներից, դ) ջրից և բենզինից կազմված խառնուրդներ:
   
   Ինչպե՞ս բաժանել նյութերն այդ խառնուրդներից:
   
   
   

Գործնական աշխատանք.

Նյութերի ֆիզիկական հատկությունները.

Նյութ

Ջուր-Հոտ-, Փայլ-, Գույն-, Ագրեգատային վիճակ-սառույց,ջուր,գոլորշի, Կարծրություն (ապակու համեմատ)-, Լուծելիությունը ջրում+, Խտություն (ջրի համեմատ)+:

Շաքար-Հոտ-, Փայլ+, Գույն-սպիտակ, Ագրեգատային վիճակ-, Կարծրություն (ապակու համեմատ)-, Լուծելիությունը ջրում+, Խտություն (ջրի համեմատ)-:

կաթ-Հոտ+, Փայլ+, Գույն+, Ագրեգատային վիճակ+, Կարծրություն (ապակու համեմատ)-, Լուծելիությունը ջրում-, Խտություն (ջրի համեմատ)+:

կերոսին-Հոտс+, Փայլ-, Գույն+, Ագրեգատային վիճակ+, Կարծրություն (ապակու համեմատ)-, Լուծելիությունը ջրում-, Խտություն (ջրի համեմատ)+:

երկաթ-Հոտ+, Փայլ-, Գույն+, Ագրեգատային վիճակ+, Կարծրություն (ապակու համեմատ)+, Լուծելիությունը ջրում-, Խտություն (ջրի համեմատ)-:

______________

Հոտ

Փայլ

Գույն

Ագրեգատային վիճակ

Կարծրություն (ապակու համեմատ)

Լուծելիությունը ջրում

Խտություն (ջրի համեմատ)

1. Համապատասխանեցրո՛ւ մարմինները, նյութերը։

երկաթե դարպաս, երկաթե գամ, ալյումինի փոշի, ածխածին, ալյումին

մատիտի միջուկ, գրաֆիտ, ապակե բաժակ, երկաթ, ապակի։

Երկաթ — Երկաթե դարպաս, երկաթե գամ,
Ապակի-ապակե բաժակ,
Ածխածին-մատիտի միջուկ,գրաֆիտ
Այլումին-այլումինի փոշի

2. Վերհիշիր, թե սենյակային ջերմաստիճանում որ նյութն է հեղուկ վիճակում

1) գրաֆիտ

2) սնդիկ

3) ազոտ

4) թթվածին

1. Հետևյալ գոյականներից ո՞րը ֆիզիկական մարմին չի բնորշում.

ա) կուժ

բ) բաժակ

գ) ստվեր

դ) մատանի

2. Հետևյալ առարկաներից ո՞րը չեն պատրաստում ապակուց և ինչո՞ւ.

գավաթ, փորձանոթ, բաժակ, խաղալու գունդ, ֆուտբոլի գնդակ։

Ֆուտբոլի գնդակ, քանի որ գնդակին ոտով հարվածում են և հարվածի դեպքում գնդակը կարող է կոտրվել և ոտը կարող է վնասվել։

3. Դասարանը բաժանվում է 2 խմբի։ Յուրաքանչյո խումբ գրում է նյութերի և մարմինների անուններ։ Հաղթում է այն խումբը, որն առավել մեծ թվով ճիշտ օրինա կներ է գրում։ Հաղթող խմբի բոլոր անդամները խրախուսվում են:

Մարմիններ-Աթոռ,սեղան,գնդակ,համակարգիչ,ականջակալ,ականջող,հեռախոս, պայուսակ,բաժակ,ափսե։

Նյութեր-Ավազ,փայտ,երկաթ,ապակի,այլումին,քար,ջուր,պլաստիկ,բուրդ,մետաքս։

1. Նշել, թե որոնք են` ա) մարմիններ, բ) նյութեր
   Երկաթե գամ, ալյումինի փոշի, ալյումինե կաթսա, օդապարիկ, շաքարավազ, շաքարի բյուրեղ, էլեկտրական լամպ, մատիտ, ջրածին, ազոտ, ծծմբական թթու, կավե կուժ:
   
   Մարմիններ-կավե կուժ,ալյումինե կաթսա, օդապարիկ,էլեկտրական լամպ,մատիտ,երկաթե գամ
   Նյութեր-ծծմբական թթու,ազոտ,ջրածին,շաքարի բյուրեզ,ալյումինի փոշի,շաքարավազ
2. Ինչի՞ց են կազմված մարմինները: Ո՞րն է մարմնի և նյութի ամենաէական տարբերությունը:
   Մարմինները կազմված են նյութերից։Մարմինները լինում են կենդան և անկենդան, իսկ նյութերը օրգանական և անօրգան։
3. Լրացրե՛ք բաց թողած նյութերի անունները.
   ա)Փայտե սեղան բ) Այլումինե համակարգիչ գ) փայտե մատիտ դ) երկաթե դուռ 
   

1.Թվարկի՛ր բնության մեջ հանդիպող քեզ հայտնի 3 նյութ: 

Փայտ,ավազ,ջուր։

 2.Թվարկի՛ր տանը, դպրոցում, տրանսպորտում, հանդիպող 3 նյութ: 

Պլաստիկ,փայտ,ավազ։

 3• Թվարկի՛ր այդ նյութերի որոշ ֆիզիկական հատկություններ(համ, հոտ, գույն, ագրեգատային վիճակ, լուծելիություն)  

4. Քո թվարկած նյութերից ընտրի՛ր մեկը, որը հանդիպում է բնության մեջ և կարող է ստեղծվել նաև մարդու ձեռքով: Համեմատի՛ր դրանք օրգանիզմի վրա թողած իրենց ազդեցությամբ:

Ջուր։ Ըստ գիտնականների մարդու մարմինը կազմված է 70% ջրից։Այդ իսկ պատճառով մարդուն անհրաժեշտ է ջուրը։Այլ դեպքում մարդու մարմինը կջրազրկվի և մարդը կմահանա։