Рубрика: Մաթեմատիկա

Ինքնաստուգում

3.A քաղաքից միևնույն ուղղությամբ դուրս եկան երկու ավտոմեքենա։ 8 ժամ հետո որքա՞ն կլինի նրանց միջև եղած հեռավորությունը, եթե առաջին ավտոմեքենան ժամում անցնում է 60կմ, իսկ երկրորդը՝ 80 կմ
60×8=480, 80×8=640
640-480=160

2.Գնացքը  2 օրում միևնույն արագությամբ անցավ 1620կմ ճանապարհ։ Առաջին օրը  նա ճանապարհի վրա  ծախսեց 10 ժամ, իսկ երկրորդ օրը՝ 2 ժամ պակաս։ Որքա՞ն ճանապարհ նա անցավ առաջին օրը։
1620:18=90
90×10=900

1.70% արծաթ պարունակող արծաթի և ոսկու համաձուլվածքում արծաթը 16կգ-ով ավելի է քան ոսկին։Քանի՞ գրամ ոսկի է պարումակում համաձուլվածքը:
16:4=4 4×3=12

1)Տրված են –5, –11, +18, –9, +6 թվերը։ Գտե՛ք՝

ա) այդ թվերի գումարին հակադիր թիվը,
1

բ) այդ թվերին հակադիր թվերի գումարը։
1

2) Կոորդինատային ուղղի վրա նշե՛ք

A (–2), B (+5), C (–8), D (–1), E (+2) կետերը։

3) Գնացքը 3 ժամում անցավ 250 կմ։ Առաջին

ժամում այն անցավ ճանապարհի 40 %-ը,

երկրորդ ժամում՝ մնացածի 40 %-ը։ Քանի՞

կիլոմետր անցավ գնացքը երրորդ ժամում։
50

4)Կառքի առջևի անիվը 96 պտույտ է կատարում, երբ հետևի անիվը

կատարում է 64 պտույտ: Որքա՞ն է հետևի անիվի շրջագծի երկարությունը,

եթե առջևի անիվինը 2 մ է:
1.2 մ

Լրացուցիչ(տանը)

5) Ավտոբուսի արագությունը մեքենայի արագության 57-ն է։ Ինչքա՞ն է

մեքենայի արագությունը, եթե ավտոբուսի արագությունը նրանից

փոքր է 30 կմ/ժ-ով։
69 կմ/ժ

6)Ճի՞շտ է արդյոք, որ եթե

                                         a + |a| = 0

գրառման մեջ a-ի փոխարեն գրենք որևէ բացասական թիվ, կստացվի

հավասարություն: Իսկ եթե գրենք զրո կամ դրակա՞ն թիվ:

7)Գնել են երկու տեսակի կոնֆետներ` վճարելով ընդամենը

6500 դրամ: Առաջին տեսակի կոնֆետից, որի 1 կիլոգրամն արժե

2200 դրամ, գնել են 2 կգ: Մնացած գումարով գնել են երկրորդ

տեսակի կոնֆետներ` 1 կիլոգրամը 700 դրամով: Երկրորդ տեսակի

քանի՞ կիլոգրամ կոնֆետ են գնել:

3

Առաջադրանքներ(դասարանում)

1) Հաշվե՛ք.

ա) (–7) · (+16)=-112

բ) (+16) · (–4)=-64 

գ) (–1) · (+1)=-1

դ) (+20) · (–19)=-381

ե) (–4) · (+5)=-20

զ) (+23) · (–6)=-138

2) Հաշվե՛ք.

ա) +38 ։ (–19)= -2

դ) –420 ։ (–15) = -28

է) 0 ։ (–14)=0

բ) –600 ։ (–150)=-4

ե) –531 ։ (+3) =-177

ը) –121 ։ (–11)=-132

3) Գտե՛ք այն թիվը, որը աստղանիշի փոխարեն գրելու դեպքում

կստացվի հավասարություն.

ա) –3 · 7 = 21,  

գ) –10 · 0 = 0,  

ե) –15 · 3 = 45, 

բ) 6 · 6 = –36,  

դ) –9 · 9 + 1 = –80,  

զ)  3 · 7 = 21։

Լրացուցիչ(տանը)

4) a-ի և b-ի ի՞նչ արժեքների դեպքում կստացվի հավասարություն.

ա) 0 : -1 = 0, գ) -1 : 1 = -1, ե) (–1) : 1 = –1,

բ) 1 : 1 = 1, դ) 1 : -1 = –1, զ) 1 : (–1) = –1:

5) Հայտնի են բաժանման հետևյալ հատկությունները.

(a + b) : c = a : c + b : c, (a · b) : c = (a : c) · b:

Ստուգե՛ք, որ այս հարաբերակցությունները ճիշտ են հետևյալ

ամբողջ թվերի համար.

ա) 20 = (-10) x 2, 10 = (-5)x2, -10:2 = –5,

բ) -18 = 81:9×2, b = –9, -5-(-2) = -3:

1.3
2.204
3.27
4.481
5.8
6.հինգշաբթի
7.100
8.25
9.11
10.14

1) Գտե՛ք գումարը.

ա) (–11) + (–2) + 6 + 5 + (–7)=-9

բ) 22 + (–14) + (–30) + (–15) + 19=-28

գ) 8 + 14 + (–21) + (–36) + (–1)=-36

դ) (–33) + 25 + (–40) + (–25) + 80=7

2) Կոորդինատային ուղղի վրա նշե՛ք այն բոլոր կետերը, որոնց 

համապատասխանող թվերի բացարձակ արժեքները`

ա) փոքր են 1-ից, գ) մեծ են 0-ից և փոքր են 6-ից,
0, 5,

բ) փոքր են 5-ից, դ) մեծ են 8-ից և փոքր են 12-ից։
4,10,

3) Գնել են պարտերի և օթյակի 12-ական տոմսեր։ Բոլոր տոմսերի 

համար վճարել են 36000 դրամ։ Ի՞նչ արժե պարտերի տոմսը, եթե 

այն օթյակի տոմսից 1000 դրամով թանկ է։
2000,1000

4) Ճի՞շտ է, որ երկու հավասար ամբողջ թվերի բացարձակ ար-

ժեքները նույնպես հավասար են։
ոչ

Լրացուցիչ(տանը)

5) 12 մ երկարություն, 10 մ լայնություն և 5 մ բարձրություն ունեցող 

մարագը 34-ով լցրել են փայտով։ Քանի՞ անգամ են գնացել` փայտ 

բերելու, եթե ամեն անգամ փայտը բերվել է 2 բեռնատարներով` 

յուրաքանչյուրում 15 մ³ փայտ։

6) Տուփում կա 6 կարմիր և 4 սպիտակ գնդիկ: Նրանցից վերցնում են 

պատահական մեկը: Ինչքա՞ն է հավանականությունը, որ այն 

կարմիր կլինի:
60%

7) Ճի՞շտ է, որ եթե մի ամբողջ թիվը փոքր է մյուսից, ապա նրա բացարձակ արժեքը նույնպես փոքր կլինի մյուսի բացարձակ արժեքից։
ոչ

Առաջադրանքներ(դասարանում)

1)Հաշվել

ա) 6 – 7=-1

բ) –30 – 44=-74 

գ) 12 – 9=3

դ) 18 – 23=-5

ե) –11 – 9=-20

զ) 8 – 2=6

է) –16 – 7=-23 

ը) 0 –16=-16

2) Կատարե՛ք հանում.

ա) 34–(–7)=27

բ) 101 – (–8)=93

գ) 29 – (–11)=18

դ) –70 – (–14)=56

ե) –48–(–25)=23

զ) –17 – (–34)=-17

է) –52 – (–2)=-54

ը) 82 – (–3)=79

3) Գտե՛ք և համեմատե՛ք արտահայտությունների արժեքները.

ա) 8 – 3 և 3 – 8=0, գ) –25 – (–3) և –3 – (–25)=-56

բ) (–7) – 4 և 4 – (–7)=-22 դ) 6 – (–2) և (–2) – 6=-16։

 Ի՞նչ օրինաչափություն է այստեղ գործում։

4) Օդի ջերմությունը իջավ 7⁰C-ով և դարձավ –3⁰C։ Որքա՞ն էր օդի 

ջերմությունը մինչև այդ փոփոխությունը։
4⁰C

Լրացուցիչ(տանը) 

5) Գտե՛ք արտահայտության արժեքը.

ա) (35 – 17) – 20=-2 դ) (29 – 64) + 23=-12 է) (–39 –21) + 11=-49

բ) (–43 – 14) – 32=89 ե) (–30 – 21) + 56=+5 ը) (16 – 33) – 50=-67

գ) (–74 + 27) – 15=-62 զ) (81 – 45) – 60=-36 թ) (–18 + 6) – 39=-41 

6) Բերե՛ք երկու այնպիսի ամբողջ թվերի օրինակ, որոնց տարբե րու-

թյունը դրական թիվ լինի։ Կարո՞ղ է արդյոք այդ դեպքում հանելին 

բացասական թիվ լինել։

5- (-4)=1

7) Սուզանավի խորաչափը ցույց էր տալիս ծովի մակերևույթից 145 մ 

խորություն (–145 մ)։ Որոշ ժամանակ անց խորաչափի ցուցմունքը 

դարձավ –173 մ։ Ինչքա՞ն էր սուզանավի ընթացքի նախկին և նոր 

խորությունների տարբերությունը։
28

Առաջադրանքեր(դասարանում)

1) Հաշվե՛ք.

ա) |–3| + |+2| – 4=-5

գ) 4 · |+6|– 3 · |–7| + 2=2

բ) |–28| + |–6| – 25=9

դ) 18 · |–8|+ 3 · |+4| – 100=56

2) Կոորդինատային ուղղի վրա նշե՛ք A (–7), B (+2) կետերը եւ գտե՛ք

նրանց հեռավորությունը։ Ճի՞շտ է արդյոք, որ այդ հեռավորությունը 

հավասար է C (+7) եւ D (–2) կետերի հեռավորությանը։
այո

3) Հետեւյալ թվերը վերլուծե՛ք պարզ արտադրիչների` 441, 280, 1880, 4608, 900։

220.5×2,
140×2,
940×2,
2304×2,
450×2,

4) Տրված են –8 եւ +5 թվերը։ Գտե՛ք այդ թվերի գումարին հակադիր

թիվը։ Ապա գտե՛ք տրված թվերին հակադիր թվերի գումարը։ Ո՞ր 

օրենքի հիման վրա կարելի է պնդել, որ ստացված երկու թվերն իրար հավասար կլինեն։
-3

Լրացուցիչ(տանը)

5) Հաշվե՛ք 2 ·|*| – |–6| + 3 արտահայտության արժեքները` աստղանիշի

փոխարեն տեղադրելով +2, –10, +5, –6, –1, 0 թվերը։
1,17,7,9,-1

6) Շենքի բարձրությունը 30 մ է։ Նրա երկարությունը բարձրության 180%-ն է, իսկ լայնությունը` 60 %-ը։ Գտե՛ք շենքի ծավալը։
54մ երկարություն և 18 մ լայնություն

7) Վիճակախաղի 500 տոմսից շահող են 50-ը: 1 տոմս գնելու դեպքում

որքա՞ն է շահելու հավանականությունը:
>10%

8) Պատկերացրե՛ք 1 կմ երկարությամբ մի գնացք, որն ընթանում է

60 կմ/ժ արագությամբ։ Ինչքա՞ն ժամանակում այդպիսի գնացքը

կանցնի 1 կմ երկարությամբ թունելը։

60կմ=60000 մ 1կմ=1000 մ
60000:1000=60
Պատ․՝ 60 վարկյան

1) Կատարե՛ք գումարում.

ա) (+7) + (+2)=9

գ) (+10) + (+15)=25 

ե) (–17) + (–12)=-29

բ) (–18) + (–3)=-21 

դ) (–21) + (–4)=-25

զ) (–29) + (–41)=-70

2) Գումարե՛ք հետեւյալ թվերը.

ա) –10, +7 –3=-6 

գ) +7, +3 եւ –4= 6

ե) +23, –40 եւ +6=-11

բ) –18, +11 եւ –10=-17

դ) +18, –27 եւ –5=-14

զ) –29, +40 եւ +30=41

3) Մի հույն ծնվել է մ. թ. ա. 48 թ. եւ վախճանվել է մ. թ. 25 թ.։ Քանի՞

տարի է ապրել այդ հույնը։
73

4) Ի՞նչ թիվ պետք է գրել աստղանիշի փոխարեն, որպեսզի ստացվի

հավասարություն.

ա) -9 + 8 = –1, դ) -18 + 7 = –11, է) 5 + (-2) = 3,

բ) –3 + (-3) = –6, ե) -12 + 2 = –10, ը) 25 + (-5) = 20,

գ) –8 + (-2) = –10, զ) -29 + 20 = -9, թ) –5 + (-6) = –11։