Месяц: Октябрь 2022

Тренировочные упражнения.

1.Читаем , отвечаем на вопросы и выполняем задания к тексту.

ЖУРАВЛЬ

Радостно слышать весною крики журавлей в небе. Прилет журавлей обещает близкое тепло. Любит этих птиц наш народ. Много сказок и песен сложил он о журавлях.

Журавль очень высок на ногах. У него большие крылья и длинные перья. Клюв журавля крепкий и острый.

Гнездо журавль вьет прямо в ямке на поле. На сухую траву журавлиха кладет два крупных яйца. Молодых журавлят родители уводят в кусты или в камыши.

Раненый журавль бросается на спину и бьет собаку ногами и клювом. Один охотник потерял глаз, когда хотел схватить раненого журавля.

Теперь охота на журавлей в нашей стране запрещена. (95 слов.) (По С. Аксакову.)

Ответить на вопросы:

1. Почему запрещена охота на журавлей?

Один охотник потерял глаз, когда хотел схватить раненого журавля.

Теперь охота на журавлей в нашей стране запрещена. (95 слов.) (По С. Аксакову.)

2. Каков внешний вид журавля?

Такой.
3. Где гнездятся журавли?
Гнездо журавль вьет прямо в ямке на поле. На сухую траву журавлиха кладет два крупных яйца. Молодых журавлят родители уводят в кусты или в камыши.

4. Чем опасен ранний журавль?
Раненый журавль бросается на спину и бьет собаку ногами и клювом.

5.Как можно озаглавить рассказ?
Журавлики?

Աշունը տարվա այն եղանակն է, երբ ամեն ինչ համեղ է և գեղեցիկ։Տարվա ամենագունեղ եղանակն է:Աշնանը շուրջ բոլորը հեքիաթի է նման: Ծառերի տերևները դեղնում են, կարմրում և սկսվում է տերևաթափը։ Աշնանը հասնում են ամենահամեղ և առողջարար մրգերն ու բանջարեղենները։ Թռչունները թռչում են հարավ:Իսկ Ես աշունը նաև սիրում եմ նրա համար, որ ես ծնվել եմ հենց այս եղանակին: Հայաստանում աշունը հատկապես գեղեցիկ է։

Տեքստի մեջ գտի՛ր ուղղագրական սխալները և ուղղի՛ր.

Ծույլի հանգստյան օրը

Մի ծույլ մարդ կար: Ողջ օրը անց էր կացնում թաԽտին պաՌկած: Այս անբանը մի օր երազում տեսավ, որ ինքը դաշտում, քրտինքի մեջ կորած, աշխատում է: Առավոտյան արԹնացավ թե չէ, կանչեց կնոջն ու պատվիրեց.

-Ինձ այլևս ծույլ չասես: Ողջ գիշեր աշխատել եմ:

Ասաց ու իրենից գոհ՝ պառկեց:

Հենց այդ ժամանակ պատուհանի մոտով անցնող հարևանը մի կտոր գաթա դրեց լուսամուտի գոԳին ու ասաց.

-ՏեղիցԴ վե՛ր կաց, մոտեցի՛ր լուսամուտին: Քեզ համար այնտեղ գաթա եմ դրել:

-Ի՜նչ ես ասում, ես այսՕր տեղիցս չեմ շարժվելու, քանի որ ողՋ գիշեր աշխատել եմ: Այսօր իմ հանգստյան օրն է:

2.Տրված բարդ բառերի առաջին բաղադրիչները փոխելով՝ ստացի՛ր նոր բարդ բառեր:
Հորդահոս-ինքնահոս, սառնորակ-բարձրորակ, անուշահամ-քաղցրահամ, կենսագիր-ինքնագիր, զբոսանավ-սուզանավ, կարմրազգեստ-համազգեստ, գայլաձուկ-շնաձուկ:
3. Տրված բառերի վերջին բաղադրիչները փոխելով՝ ստացի՛ր նոր բառեր:
Բարձրախոս-բարձրաձայն, դեղնակտուց-դեղնավուն, ջրաղաց-ջրհոս, աշխարհամարտ-աշխարհազոր, ծովածոց-ծովագնաց, լեռնագնաց-լեռնազբոս, սրբավայր-Սրփապատկեր:

Առաջադրանքներ(դասարանում)

1) Երկու ամբողջ թվերից ո՞րն է ավելի մեծ.

ա) դրակա՞ն թիվը, թե՞ զրոն,

բ) բացասակա՞ն թիվը, թե՞ զրոն,

գ) դրակա՞ն թիվը, թե՞ բացասական։

2) x թիվը դրակա՞ն է, թե՞ բացասական, եթե` 

 ա) x > 0, դր.
բ) x < 0: բաց.

3) Համեմատե՛ք ամբողջ թվերը.

ա) 0 > –3,      դ) –1 < 1,         է) –13 < 2,

բ) –4 < 2,       ե) 5 > –3,         ը) –1000 < 1,

գ) –3 > –10,   զ) –16 < –12,   թ) 25 > –25։

4) Գրե՛ք որևէ յոթ ամբողջ թվեր, որոնք փոքր են՝ 

ա) 4-ից, գ) 6-ից, ե) –5-ից, է) 3-ից,

բ) 0-ից, դ) –1-ից, զ) –10-ից, ը) –3-ից։

Առաջադրանքներ(տանը)

5) Գրե՛ք հետևյալ թվերը` 

ա) աճման կարգով. 31, –1, – 7, –1, 0, –11, 24, 7, – 2 ,–6,
-11,-7,-6,-2,-1,0,7,24,31

բ) նվազման կարգով. –11, –3, –7, 12, 4, –8, –17, –30, 1, 0, 13։
13,12,4,1,0,-3,-7,-8,-11-,17,-30

6) Գտե՛ք այն բոլոր ամբողջ արժեքները, որոնք աստղանիշի 

փոխարեն գրելու դեպքում կստացվի ճիշտ անհավասարություն.

ա) 0 < 2 < 3, գ) –4 < -1 < 3, ե) –14 < -9 < –5,

բ) –4 < -1 < 0, դ) –5 < 4 < 5, զ) –28 < -23 < –22։

7) Գրի՛ առեք հետևյալ պնդումները՝ օգտագործելով անհավասարու-

թյունների նշանները.

ա) 11-ը մեծ է 0-ից, 11>0 գ) –10-ը բացասական թիվ է,

բ) –7-ը փոքր է 0-ից, -7<0 դ) 2-ը դրական թիվ է +2։

8) Գրե՛ք որևէ յոթ ամբողջ թվեր, որոնք մեծ են՝

ա) –3-ից, գ) –7-ից, ե) 2-ից, է) –5-ից,

բ) –6-ից, դ) 0-ից, զ) 10-ից, ը) 5-ից։

1. Ներկայացրե՛ք հայերի ծագման մասին պատմող հայկական ավանդազրույցը /բանավոր էջ 33-34/
   Հայերի ծագման մասին եղել են ավանդույթներ դեռևս անհիշելի ժամանկներին:Դրանցից հնագույնն է հայկական այն ավանդազրույց է, որ հայերը ասում են, որ նրանք Հայկի ժառանգներն են:
2. Որտե՞ղ է եղել հնդեվրոպական նախահայրենիքը։
   Հայկական լեռնաշխարում, ասիայ փոքր արևելքում, իրանի հյուսիսարևմուտքը և Միջագետքի հյուսիսը:
3. Ի՞նչ կերպարով է ներկայանում Հայաստանը հին աշխարհի վեպերում և առասպելներում։
   Великая Армения
4. Բացատրե՛ք հետևյալ հասկացությունները, անուններն ու արտահայտությունները.

• Լեզվաընտանիք
  Կան այնպիսի լեզուների խմբեր, որոնք հազար ամյակներ առաջ եղել են մեկ մայր լեզվի բառբառներ
• նախալեզու
  Իսկ նախալեզուն լեզվաընտանիքի մայ լեզուն է
• մայր ժողովուրդ
  Նախալեզվով խոսող երկրները կոչվեցին մայր ժողովուրդներ
• նախահայրենիք
  Մայր ժողովուրդի զբաղեցրած տարածքը կոչել են նախահայրենիք
• հնդեվրոպական լեզվաընտանիք
  
• «Աստվածային սուրբ օրենքների երկիր»
  
• «Անմահության երկիր»
  Երկրներ, որոնք շատ մեծ են (տարիքով) և մինչև հիմա ապրում են:

Կրկնենք անցածը

Առաջադրանքներ(դասարանում)

1) 9 սմ շառավիղ ունեցող քանի՞ գնդակ կտեղավորվի խորանարդաձև տուփում, որի կողը 108 սմ է:
6

2) Հետևյալ պնդումներից որո՞նք են ճիշտ.

ա) Շրջանի տրամագիծն անցնում է նրա կենտրոնով։

բ) Շրջանի տրամագծի երկարությունը միշտ զույգ թիվ է։

գ) Բաղադրյալ թվերի մեջ չկա ամենամեծը։

դ) Պարզ թվերի մեջ կա ամենամեծը։

ե) Կենտ թվի և զույգ թվի արտադրյալը կենտ թիվ է։

3) Համաձուլվածքը կազմված է կապարից և երկաթից, որոնց զանգ-

վածները հարաբերում են այնպես, ինչպես 2 ։ 7։ Որքա՞ն կապար և 

որքա՞ն երկաթ է պարունակում այդպիսի համաձուլվածքի կտորը, 

եթե նրա զանգվածը 3600 գ է։

4) Երկու բանվոր, միասին աշխատելով, կարող են աշխատանքը կա-

տարել 12 օրում։ Քանի՞ օրում նրանցից առաջինը միայնակ կկա-

6) Մաթեմատիկական օլիմպիադայում մասնակիցներին առաջադրվել էր 6 խնդիր։ Յուրաքանչյուր լուծված խնդրի համար մասնա կիցը ստանում էր 7 միավոր, իսկ յուրաքանչյուր չլուծված խնդրի համար նրա վաստակած միավորներից հանվում էր 3 միավոր։ Քանի՞ խնդիր էր լուծել օլիմպիադայի մասնակիցը, որը հավաքել էր 22 միավոր։
4 ճիշտ 2 սխալ

Լրացուցիչ

7) 2400 մ² մակերեսով դաշտը մի կոմբայնը հնձում է 4 ժամում, իսկ 

մյուսը` 3 ժամում: Որքա՞ն է այն դաշտի մակերեսը, որը այդ երկու 

կոմբայնները, միասին աշխատելով, կհնձեն 8 ժամում:
9600 մ 2

1) Տրված են –5, –3, 12, +5, +10, –2, 0, +4, 312թվերը: Նրանցից դո՛ւրս  գրեք ամբողջ թվերը:
–5, –3, 12, +5, +10, –2, 0

2) Թվանշաններով և + կամ – նշանի միջոցով գրի՛ առեք բարձրությունները և խորությունները.

ա) Արագած լեռան բարձրությունը չորս հազար իննսուն մետր է։
+4090

բ) Մոնբլան լեռան բարձրությունը չորս հազար ութ հարյուր յոթ 

մետր է։
+4807

գ) Կազբեկ լեռան բարձրությունը հինգ հազար երեսուներեք 

մետր է։
+5033

դ) Բայկալ լճի խորությունը հազար վեց հարյուր քսան մետր է։
-1620

ե) Արաբական ծովի խորությունը հինգ հազար ութ հարյուր երեք մետր է։
-5803

զ) Ալեուտյան իջվածքի խորությունը յոթ հազար ութ հարյուր 

քսաներկու մետր է։
-7822

է) Ֆիլիպինյան իջվածքի խորությունը տասը հազար չորս 

հարյուր իննսունյոթ մետր է։
-10497

3) Դրակա՞ն է արդյոք այն ամբողջ թիվը, որը 1-ով մեծ է –1-ից։
ոչ

4) Գործածելով + և – նշանները` գրե՛ք. 

 ա) 10⁰ տաքություն, գ) 3⁰ ցուրտ= +10⁰ տաքություն -3⁰ ցուրտ

 բ) 0-ից 7⁰ ցածր, դ) 0-ից 8⁰ բարձր:- -7⁰ տաքություն +8⁰ ցուրտ

5) Մրցամարտից երեք օր առաջ բռնցքամարտիկը սկսեց խստորեն հետևել իր քաշին և այդ պատճառով ամեն օր կշռվում էր: Առաջին կշռումը ցույց տվեց, որ նա նիհարել է 400 գ-ով, երկրորդը` որ նրա քաշն ավելացել է 300 գ-ով, իսկ երրորդից պարզվեց, որ նրա քաշն ավելացել է ևս 200 գ-ով: Այդ երեք օրում բռնցքամարտիկն ավելի 

թեթև՞, թե՞ ավելի ծանր դարձավ և որքանո՞վ:
-400 +300 +200=100
Պատ.՝ 100

6) Բազմահարկ շենքի տակ` առաջին հարկից երկու հարկ ներքև, ավտոկայանատեղ կա: Ո՞ր հարկում է ապրում այն մարդը, որը տուն հասնելու համար ավտոկայանատեղից բարձրանում է 11 հարկ:
-2 + 11=9
Պատ.՝9

7) Բերե՛ք բացասական թվերի օգտագործման օրինակներ։
1-2=-1
36-136=-100
1351-65457=-64106

8) Տրված են 15, –6, 58, -534, +10, –1, 0, +100, -717թվերը: Նրանցից դո՛ւրս  գրեք ամբողջ թվերը:
15, -534, +10,–1, 0,+100,-717:

1) Ապրանքի գինը 5600 դրամ էր։ Այդ գինը նախ բարձրացավ 10%-­ով, ապա իջավ նույնքան տոկոսով։ Նախնական գնի համեմատ ավելի թա՞նկ, թե՞ ավելի էժան դարձավ ապրանքը։
5600:10%=560 5600+560=6160 6160:10%=616
Ավելի էժան

2) Քարտեզի վրա երկու քաղաքների հեռավորությունը հավասար է 

735 սմ­-ի։ Ինչի՞ է հավասար քաղաքների իրական հեռավորու­թյունը, եթե քարտեզի մասշտաբը 1 ։ 1000000 է։
735*1.000.000=735.000.000

3) 6 3/7, 15 2/3, 27 3/8 խառը թվերը ներկայացրե՛ք բնական թվի և կանոնավոր կոտորակի տարբերության տեսքով։

Առաջադրանքներ (տանը)

4) Շախմատային մրցաշարում 120 խաղերից 42-­ն ավարտվել են ոչ-­ոքի արդյունքով։ Ոչ­ոքիների քանակը խաղերի ընդհանուր քա­նակի քանի՞ տոկոսն է։
35%

5) Վերցված է մի բնական թիվ։ Եթե նրան գումարենք 15 և ստացված 

գումարը բազմապատկենք 4-­ով, ապա կստացվի 80։ Ո՞րն է այդ թիվը։
80:4=20-15=5

6) Առաջին տրակտորը կարող է վարել դաշտը 15 օրում, իսկ 

երկրորդը՝ 10 օրում։ Միասին աշխատելով՝ տրակտորները քանի՞ օրում կարող են վարել դաշտը։
5

Լրացուցիչ
7) Որո՞նք են Ֆիբոնաչիի թվերը,հավաքել  տեղեկություն Ֆիբոնաչիի և նրա անունը կրող թվերի մասին:
Ֆիբոնաչիի թվեր