Месяц: Май 2022

Ո՞վ չի սիրեր տուրմ ուտել։ Տուրմը
ներկայ է բոլոր տօներուն եւ
առիթներուն՝ Կաղանդ, Զատիկ, կնունք,
նշանախօսութիւն եւ հարսանիք։
Տուրմը կու գայ քաքաոյի ծառէն
(տուրմենի), որ կը բուսնի հասարակած
գիծին շուրջ գտնուող շրջաններու մէջ
ինչպէս՝ Ղանա, Փղոսկրեայ Ափունք,
Պրազիլ, Քոլոմպիա, Էքուատոր եւ այլն։
Քաքաոյի ծառը շուրջ հինգ տարի կ’ուզէ,
որ պտուղ տայ։ Ան մեծ պտուղներ
կ’արտադրէ, որոնց իւրաքանչիւրին մէջ կ’ըլլան քաքաոյի մանիշակագոյն
կամ մոխրագոյն տասնեակ հատիկներ, որոնք չորցուելէ եւ մշակուելէ ետք
կը ստանան տուրմին սրճագոյն գոյնը։
Սկզբնական շրջանին քաքաոյի
հատիկները կ’օգտագործուէին հեղուկ
խմիչք պատրաստելու համար: Բնիկները
այդ խմիչքը կը կոչէին չոքոլաթլ (ուրկէ
եկած է տուրմին անունը): Միայն 19-րդ
դարու կէսերուն է, որ հատիկներէն
սկսան պատրաստել մեզի ծանօթ պինդ
ուտելիքը, թէեւ տուրմը մինչեւ այսօր
կ’օգտագործուի նաեւ իբր հաճելի հեղուկ
խմիչք։
Տուրմը հետեւեալ օգուտները ունի մեր
առողջութեան համար.

1. Այն կը նպաստէ ուղեղին
   գործունէութեան, որովհետեւ կը
   պարունակէ նիւթեր, որոնք կը
   բարելաւեն կեդրոնացումը, ինչպէս
   նաեւ յիշողութիւնը։
2. Յատկապէս իր բնական վիճակին մէջ (այն որ «դառն» կամ «սեւ»
   տուրմ կը կոչուի) տուրմը օգտակար է արեան ճնշումէ, սրտանօթային
   հիւանդութիւններէ եւ շաքարախտէ տառապող հիւանդներուն,
   որովհետեւ կը պարունակէ antioxidant-ներ, որոնք կը նուազեցնեն
   վատ քոլեսթերոլը եւ կը բարելաւեն մարմնին դիմադրողական ուժը։
3. Տուրմը կը բարձրացնէ տրամադրութիւնը։ Զանազան
   ուսումնասիրութիւններ ցոյց կու տան, որ մարդիկ երբ տխուր կամ
   ընկճուած ըլլան, տուրմ կ’ուտեն, որովհետեւ այն կը պարունակէ
   նիւթեր, որոնք կը բարձրացնեն ուղեղին endorphin-ը եւ ուրախութիւն
   ու հանգստութիւն կը պարգեւեն։
   Վերոյիշեալ օգուտներուն կողքին
   տուրմը, յատկապէս քաղցր տուրմը,
   ունի որոշ վնասներ մեր
   առողջութեան, որովհետեւ կրնայ
   պատճառել
4. Ակռաներու փտուք, որովհետեւ
   եթէ յաճախ քաղցր տուրմ ուտենք,
   անոր պարունակած շաքարը մեր
   ակռաներուն կը վնասէ։
5. Սոնքութիւն (obesity), որովհետեւ
   քաղցր տուրմը կը պարունակէ բաւական բարձր ջերմուժ, եւ եթէ
   յաճախ քաղցր տուրմ ուտենք, յաւելեալ կշիռք կը ստանանք եւ
   կրնանք սոնքութեան հասնիլ։
   Եզրակացնելու համար, սիրելինե՛ր, դառն
   կամ սեւ տուրմը օգտակար է մեր
   առողջութեան, իսկ քաղցր տուրմը ունի
   վնասներ, որոնցմէ խուսափելու համար
   պէտք է քիչ քանակութեամբ սպառենք։

1. Чем славился город Александрия?
   Своим маяком
2. Почему жители Александрии решили построить маяк?
   Чтобы коробли понемали куда им плыть.
3. Опишите маяк.
   Он огромный,красивий,ему более 2000 лле
4. Как маяк освещал путь мореплавателей?
   На верхней площадке маяка Сострат устроил необыкновенный светильник: огромный      костёр, свет которого усиливали и отражали железные зеркала. Топливо наверх доставалось    по винтовой лестнице. Яркий свет был виден издалека, и кораблям больше не грозили  крушения.
5. Что решил сделать царь Египта?
   Царь  Египта решил присвоить себе чужую славу и велел на стене маяка написать своё имя.
6. Как Сострат перехитрил царя?

  Но архитектор Сострат перехитрил тщеславного царя:его имя он написал на штукатурке,    покрывавшйе стену. Прошли годы, штукатурка обвалилась, и открылись слова, высеченные  на твёрдом мраморе:<<Сострат, сын Дикстофена, посвятил это богам-спасителям ради  мореплавателей>>.Так весь мир узнал имя настаоящего создателя одного из чудес света-    Фаросского маяка.

Տնջրին ԱՊՀ-ում ամենահին (ավելի քան 2028 տարի) և ամենաբարձր (ավելի քան 54 մետր) ծառն է: ԽՍՀՄ-ում այս ծառը ևս ամենահինն ու ամենաբարձրն էր: Ավելի քան 100 մարդ կարող է տեղավորել ծառի ներսում, և ունի 44 քմ տարածք: Ավելի քան 27 մետր է ծառի հիմքի տրամագիծը: Տեղացիների պատմությունների համաձայն, այս ծառի տակ հանգստացել են այնպիսի ականավոր գործիչներ, ինչպիսիք են Մեսրոպ Մաշտոցը, Րաֆֆի, Սայաթ-Նովան և այլոք:

Ջերմաջուրը հարուստ է բնական և բուժիչ աղբյուրներով: Ջերմաջուրը գտնվում է ծովի մակերևույթից ավելի քան 2200 մ բարձրության վրա: Աղբյուրի շուրջը կա լողավազան, որտեղ կարելի է լողալ: Խորհուրդ է տրվում այս տեղանքի գեղեցկությունն ու յուրահատկությունը գնահատել անձամբ այնտեղ այցելելով:

371. Խոսքն ըստ օրինակի փոխի՛ր. ընդգծված անուղղակի խոսքը դարձրո՛ւ ուղղակի: 

            Օրինակ՝
ա) Սոնան ասաց, որ գյուղն իրեն դուր եկավ, ինքն ուզում է էլի մնալ այդտեղ: 

Սոնան ասաց.
— Գյուղն ինձ դուրս եկավ, ես ուզում եմ էլի մնալ այստեղ: 

բ) Թզուկն ասաց, որ տղան գնա թագավորի գանձարան ու տեսնի կախարդական նկարը: 

Թզուկն ասաց.
— Ա՛յ տղա, գնա՛ թագավորի գանձարան ու տե՛ս կախարդական նկարը: 

1. Հայրն Արտակին ասաց, որ ճանապարհից վերցնի իր հեծանիվը. որովհետև մարդկանց խանգարում է:
   Հայրն ասաց Արտակին․ 
   
   -Ճանապարհից կվերցնես քո հեծանիվը, որովհետև մարդկանց խանգարում է։
               2. Տղայի ընկերն ասաց, որ ինքն էլ չի սպասում թզուկի գալուն ու տուն է գնում: 
   
   Տղայի ընկերն ասաց․
   -Ես էլ չեմ սպասելու թզուկի գալուն, ես գնում եմ տուն։
               3. Թագավորը տղային ասաց, որ գնա երկրից երկիր ման գա ու գտնի իր մատանու քարը:
   Թագավորը ասաց տղային․ 
   
   -Գնա երկրից երկիր ման արի ու գտի իր մատանու քարը։
               4. Նապաստակն ու մուկն ասացին, որ իրենք գնում են տղային օգնելու:
   Նապաստակն ու մուկն ասացին․
   -Ես գնում եմ տղային օգնելու։
   
               5. Արջը նապաստակին ու մկանը խնդրեց, որ իրեն էլ տանեն աշխարհը   տեսնելու:
   Արջը նապաստակին ու մկանը խնդրեց․ 
   
   -Ինձ էլ տարեք աշխարհը տեսնելու։
               6. Արեգնազանը ներկայացավ և ասաց, որ ինքն իշխան Արմանի որդին է:
   Արեգնազանը ներկայացավ և ասաց․
   -Ես իշխան Արմանի որդին եմ։
               7. Թագավորը հյուրին խնդրում էր, որ իրեն մենակ չթողնի կախարդի մոտ: 
   
   Թագավորի հյուրին խնդրում էր․ 
   
   -Ինձ մենակ չթողնեք կախարդի մոտ 
   
   372. Ընդգծված անուղղակի խոսքը դարձրո՛ւ ուղղակի: 
   
               1. Նկարիչը կանչեց, որ ինքը շատ հետաքրքիր բան է գտել:
   Նկարիչը կանչեց․ 
   
   Նա շատ հետաքրքիր բան է գտել
               2. Տղան մորը գգաշացրեց, որ ինքը անծանոթ մարդկանց է հրավիրել:
   Տղան մորը գգաշացրեց․
   -ԵՍ անծանոթ մարդկանց եմ հրավիրել։
               3. Մայրը տղային ասաց, որ ինքն էլ է հետաքրքրվում տղայի հյուրերով:
   Մայրը տղային ասաց․ 
   
   -Ես էլ եմ հետաքրքրվում տղայի հյուրերով։
               4. Ընկերը Լևոնին ասաց, որ ինքը բացատում դարչնագույն մարդկանց է տեսել:
   Ընկերն Լևվոնին ասաց․
   -Ես բացատում դարչնագույն մարդկանց եմ տեսել։
               5. Լևոնն ընկերոջն ասաց, որ նա հավանաբար երազ է տեսել, ոչ թե իսկական             մարդկանց:
               6. Տղան շուրջը նայեց ու հարցրեց, թե որտե՞ղ կթաքնվեն, եթե անձրև գա:
   Տղան շուրջը նայեց ու հարցրեց․
   Որտե՞ղ կարանք թաքնվենք եթե անձրև գա։
   
    
   
   373. Ուղղակի խոսքը դարձրո՛ւ անուղղակի: 
   
               Օրինակ՝
   Մայրս ինձ հարցրեց.
   — Որտե՞ղ ես պահել մեր կախարդական շղթան:
   Մայրս ինձ հարցրեց, թե որտե՞ղ եմ պահել մեր կախարդական շղթան: 
   
               1. Աղվեսն ագռավին խնդրեց.
               — Ագռա՜վ քույրիկ, երգի՛ր, որովհետև շատ լավ ես երգում:
   Աղվեսն ագռավին խնդրեց, որ նա երգի, որովհետև շատ լավ ես երգում
               2. Արջն աղվեսին ասում էր.
   
               Դու աշխարհի ամենասիրուն աղվեսն ես:
   Արջն աղվեսին ասում էր, որ ինքը աշխարհի ամնասիրուն աղվեսն է։
               3. Երեխաները մտահոգվեցին.
               — Ինչպե՞ս պահպանենք մեր անտառը:
               4. Պապս ասաց.
               — Իմ իմացած միակ լեզուն հայերենն է:
               5. Պապս ասաց.
               — Ես շատ լավ էլ խոսում եմ ծառ ու ծաղկի հետ էլ, կենդանիների հետ էլ:
               6. Պապս ավելացրեց.
               — Չգիտեմ, նրանք քանի լեզու գիտեն, բայց իմ հայերենը շատ լավ հասկանում են: 
   
   374. Ուղղակի խոսքը դարձրո՛ւ անուղղակի: 
   
               1. Սուրհանդակն ասաց.
               Ալեքսա՛նդր, արքան հրամայել է, որ դու տեսնես վաճառականների բերած նոր ձին:
               2. Որդին խնդրեց.
               — Հայրի՛կ, թույլ տուր այս մի ձին ինքս վարժեցնեմ:
               3. Նայելով սլացող որդուն՝ թագավորը հրամայեց.
               — Ի՛նձ էլ ձի տվեք:
               4. — Ուսուցի՛չ, մտքի ետևից կհասնե՞մ այսպիսի ձիով, — հարցրեց Ալեքսանդրը:
               5. Արիստոտելն ասաց.
               — Ալեքսա՛նդր, որոշ փիլիսոփաներ հաստատում են, որ բազմաթիվ աշխարհներ             կան:
               6. — Այդ աշխարհներից մեկը ի՛նձ պիտի պատկանի, ուսուցի՛չ, — ասաց             Ալեքսանդրը: 
   
   375. Տեքստը փոխադրի՛ր՝ անուղղակի խոսքերն ուղղակի դարձնելով: 
   
               Մի մարդ ասում է, որ ինքը Սևանի ամբողջ ջուրը կխմի: Ընկերները ծաղրում են             նրան ու ասում, որ նա թող իր խոսքը գործով ապացուցի: Մարդն ասում է, որ     ինքը անպայման կխմի, եթե ընկերները Սևանից հանեն գետերի բերած ջուրը, չէ՞ որ ինքը չի խոստացել, որ գետերի ջուրն էլ կխմի: