Ինչու է սատանայական սունկը այսպես կոչված

Boletus satanas — այսպես է լատիներեն հնչում սատանայական սնկերի անունը: Այս տեղանվան ճշգրիտ ծագումը հստակ հայտնի չէ: Ամենայն հավանականությամբ, դա կապված է ոտքի գույնի հետ: Դրա գույնը վառ կարմիր կամ կարմիր է գետնին մոտ, գլխարկին ավելի մոտ տոնն ավելի թեթեւ է դառնում, գույնը վերածվում է սպիտակ, վարդագույն կամ դեղին: Այսպիսով, աճող սատանայական սունկը աղոտորեն հիշեցնում է գետնից փախչող դժոխքի լեզուն: Անտառում աճող սատանայական սունկը պատկերված է ստորև:

Անվան ծագման երկրորդ վարկածը կապված է այն փաստի հետ, որ այն տեսողականորեն մի փոքր նման է իրական բոլետուսի, սունկ հավաքողներից շատերի ցանկալի որսին, բայց միևնույն ժամանակ դա անուտելի է, թունավոր, մի տեսակ հնարք:

Որտեղ աճում է սատանայական սունկը

Սատանայական սունկը աճում է սաղարթախիտ (պակաս հաճախ խառը) անտառներում ՝ կաղնու, հաճարի, բոխու կամ լորենու գերակշռությամբ, որի հետ հաճախ կազմում է միկորիզա: Դուք կարող եք հանդիպել նրան լավ լուսավորված վայրերում հունիսից հոկտեմբեր: Գերադասում է աճել կրաքարային հողերում: Ռուսաստանում այն ​​աճում է սահմանափակ, այն հանդիպում է հիմնականում որոշ հարավային շրջաններում, Կովկասում, ինչպես նաև Պրիմորսկի երկրամասի հարավային մասում: Boletus satanas- ը տարածված է Հարավային և Կենտրոնական Եվրոպայի երկրներում:

Բոլետովների ընտանիքի այս ներկայացուցչի մասին ակնարկ տեսանյութը կարող եք դիտել հղումով ՝:

Սատանայական սնկով ուտելի կամ թունավոր

Սնկաբանների շրջանում համաձայնություն չկա ՝ Boletus satanas- ը ուտելի է, թե ոչ ուտելի: Ռուսաստանում սատանայական սունկը միանշանակ թունավոր է համարվում, քանի որ այն հում ուտելը երաշխավորված է թունավորմամբ: Նույնիսկ պտղի մարմնի երկարատև ջերմային բուժումից հետո տոքսինները մնում են դրա ներսում, ինչը կարող է առողջության վատթարացում առաջացնել: Չնայած դրան, եվրոպական որոշ երկրներում, օրինակ ՝ Չեխիայում և Ֆրանսիայում, սատանայական սունկը համարվում է պայմանականորեն ուտելի և ակտիվորեն հավաքվում է ՝ այն օգտագործելով սննդի համար երկար թրջելուց և ջերմային բուժումից հետո:

Վերջնական հարցը `Boletus satanas- ը ուտելի է, թե ոչ ուտելի, չի լուծվել: Այնուամենայնիվ, սնկով հավաքողները, հատկապես անփորձները, դեռ ավելի լավ է հրաժարվել այն հավաքելուց: Կարիք չկա վտանգել առողջությունը Ռուսաստանում այլ սնկերի նման առատությամբ, մանավանդ որ նրանցից շատերը երաշխավորված են ավելի համեղ և անվտանգ:

Ինչպիսի համ ունի սատանայական սունկը

Փորձառու սնկ հավաքողները ասում են. «Դուք կարող եք ուտել բոլոր սնկերը, բայց դրանցից մի քանիսը միայն մեկ անգամ»: Նա անմիջական կապ ունի սնկային համայնքի նկարագրված անդամի հետ: Այն հում ուտելը հակացուցված է, քանի որ կարող է հանգեցնել մահացու ելքի: Այն երկրներում, որտեղ Boletus satanas- ը պայմանականորեն ուտելի է համարվում, այն սպառվում է երկար ժամանակ նախքան սպառումը, այնուհետև եփվում է առնվազն 10 ժամ:

Նման վերամշակումից հետո այն դառնում է գրեթե անճաշակ, չնայած ոմանք դրա համը մի փոքր քաղցր են համարում: Հաշվի առնելով այս ապրանքի օգտագործման հետ կապված բոլոր նրբությունները և սահմանափակումները, կասկածի տակ է դրվում դրա սննդային և խոհարարական արժեքը:

Факт 1. Из всех древних Семи чудес света Висячие сады Семирамиды, располагавшиеся в Древнем Вавилоне, являются единственным, чьё существование до сих пор не подтверждено. Цивилизация вавилонян не оставила никаких свидетельств или упоминаний о них – писали о многоуровневых садах только древнегреческие и древнеримские авторы. Археологи перекопали все локации их предполагаемого местонахождения, но так и не обнаружили ни единого кусочка.

Факт 2. Такое название Висячие сады получили благодаря одной из легенд, объясняющей их происхождение. Легенда утверждает, что они были обустроены вавилонской царицей Семирамис, или Семирамидой, правившей государством около 3000 лет назад. А слово “висячие” пришло из древнегреческого языка, и оно означает скорее “нависающие” деревья, то есть высаженные на террасах, а не подвешенные в воздухе.

Факт 3. О существовании Висячих садов Семирамиды писали всего пять античных авторов. Описания у них в целом совпадают, хотя есть и различия. Но многие современные учёные считают, что эти авторы описывали не реальный объект, а некий идеал “восточного сада”.

Факт 4. Согласно свидетельствам некоторых древнегреческих историков, в садах Семирамиды произрастали не только обычные деревья и кустарники, но и фруктовые, а также ряд вьющихся растений вроде винограда.

Факт 5. Некоторые исторические документы указывают на то, что легендарные Висячие сады на самом деле существовали, но не в Древнем Вавилоне, а на территории современного Ирака, в городе Ниневии, бывшей столице Ассирии. Эта версия подтверждается и тем, что там в действительности существовали некоторые сады, для орошения которых ассирийский царь Синаххериб даже проложил 80-километровый акведук, построенный из более чем 2.000.000 каменных блоков.

Факт 6. Сразу несколько древнегреческих историков упоминают, что Висячие сады Семирамиды орошались с помощью винта Архимеда. Это изобретение действительно широко использовалось для орошения, поднимая воду на высоте. “Бесконечный” винт Архимеда можно увидеть в любой старой мясорубке – именно он проталкивает мясо вперёд.

Факт 7. Самые старые задокументированные описания Висячих садов Семирамиды датируются III веком до нашей эры. То есть они в любом случае, как минимум, на полтысячи лет моложе, чем сами сады. Это тоже одна из причин, почему само их существование ставится под сомнение.

Факт 8. Если Висячие сады действительно существовали, то они в любом случае были разрушены давным-давно. Некоторые историки полагают, что произошло это в VI веке до нашей эры в результате мощного наводнения. При этом другие античные авторы упоминают, что сады располагалась на вершине цитадели, и в таком случае версия с наводнением выглядит уже не слишком реалистичной.

Факт 9. Вторая по популярности теория гласит, что на самом деле Висячие сады были построены не Семирамидой, а царём Навуходоносором II, жившим спустя два столетия после неё. Сторонники этой теории полагают, что с именем Семирамиды это чудо света связали легенды и недостаток достоверной информации.

Факт 10. Если Висячие сады Семирамиды действительно существовали в Вавилоне, то орошались они, очевидно, водами реки Евфрат. Вполне возможно, так оно и было в действительности. Но так как за тысячи лет русло реки переместилось, возможно, место, где сады располагались, сейчас находится на речном дне, что объясняет отсутствие археологических находок.

1. Она является единственным из древних Семи чудес света, сохранившимся до наших дней. Остальные пирамиды в этот список никогда не входили.
2. Пирамида Хеопса занимает площадь около 54 Га. На участке, ею занятом, можно было бы разместить пятёрку самых крупных соборов нашей планеты.
3. Учёным до сих пор не удалось разобраться в составе раствора, которым скрепляли между собой каменные блоки древние египтяне.
4. Некоторые учёные полагают, что пирамида Хеопса является хранилищем эталонов древних мер и весов, а также моделью известных линейных и временных измерений, характерных для нашей планеты и основанных на принципе вращения полярной оси.
5. Также существует теория, что пирамида Хеопса представляет собой календарь. Ряд египтологов пытается доказать, что она служит и теодолитом, и компасом, причем настолько точным, что с ней можно сверять самые современные компасы.
6. Над возведением пирамиды Хеопса трудилось около 100 тысяч человек. Причём строили её свободные люди, а не рабы, и их труд хорошо оплачивался.
7. Пирамида Хеопса пронизана множеством узких тоннелей,  связывающих внутреннюю её часть с поверхность. Они слишком узки, чтобы служить ходами, но и на вентиляцию они не похожи. Что они из себя представляют — до сих пор загадка.
8. Часть пирамиды Хеопса открыта для посещения туристами, но снимать видео или делать фотографии внутри неё запрещено.
9. Несмотря на то, что вокруг неё, в раскалённой пустыне, температура иногда достигает 50 градусов тепла, внутри пирамиды всегда прохладно, всего +20 градусов и днём, и ночью.
10. Погребальных камер в пирамиде Хеопса три, причём расположены они не рядом, а одна над другой.
11. Снаружи пирамида Хеопса облицована гранитными плитами. Из гранита же была сделана пробка, которой был закрыт вход во внутреннюю её часть, расположенный на высоте более 15,5 метров от основания.
12. Учёные рассчитали объём пирамиды Хеопса.  Сейчас он состалвляет 2,350,000 кубометров, но раньше он был на 170,000 кубометров больше. Однако, из-за того, что пирамиду несколько столетий и использовали в качестве каменоломни, она несколько пострадала.
13. Для постройки пирамиды Хеопса было использовано около 2,200,000 каменных блоков, уложенных в 210 рядов.
14. Грани пирамиды Хеопса очень точно сориентированы по сторонам света. До сих пор неясно, как древним египтянам удалось добиться такой точности. Впрочем, из-за постепенного движения Северного полюса в наше время ориентация пирамиды несколько сбилась.
15. Вес пирамиды Хеопса оценивается в 5.000.000 тонн.
16. Сейчас её вершина обломана, и высота пирамиды составляет 137,3 метров. Но раньше, после завершения строительства, она была выше — целых 146,7 метров.
17. Археологи и историки установили, что процесс постройки пирамиды Хеопса продлился около 20 лет. Это немного, особенно если учесть, что Кельнский собор, например, возводился около 600 лет
18. Когда исследователям впервые удалось проникнуть внутрь пирамиды, они так и не смогли найти ни одной мумии. Все погребальные камеры были пусты.
19. В Египте ежегодно 23 августа празднуется день начала строительства пирамиды Хеопса.

Լոռի Բերդ

Լոռի բերդ միջնադարյան անառիկ ամրոցը գտնվում է Լոռու մարզում՝ Ստեփանավանից 5 կմ հեռավորության վրա՝ Ձորագետ և Ուռուտ կիրճերի հատման մասում։ Ընդգրկված է Լոռի Բերդի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկում։

Պատմական ակնարկ

Լոռի բերդ կամ Լոռե բերդը գտնվում է Ստեփանավանից մոտ 5 կմ հյուսիս-արևելք՝ Ձորագետի ձախ ափին։ Հիմնադրվել է Դավիթ Անհողինի կողմից, թվագրվում է մոտավորապես՝ 1005 – 1020 թվականներին։ 1065 թվականին, Շամշուլդե քաղաքը վրաց Բագրատ Դ թագավորին զիջելուց հետո, Կյուրիկե Ա-ն (1049—1089 թթ.) Լոռին դարձրեց Կյուրիկյան թագավորության մայրաքաղաք:

Լոռի բերդ

Գտնվելով հյուսիսային առևտրական ճանապարհի վրա՝ Լոռին միջնադարյան Հայաստանում եղել է առևտրաարհեստագործական խոշոր կենտրոն: Առևտրական ճանապարհներով կապված էր Անիի, Դվինի, Դմանիսի, Տփղիսի և այլ քաղաքների հետ: XI— XIII դդ. ունեցել է շուրջ 10 հզ. բնակիչ: Քաղաքի առաջին պարսպի մեջ պարփակված տարածությունը (մոտ 9 հա) միջնաբերդի դեր է կատարել: 1105 թվականին Լոռին կարճ ժամանակով գրավեցին սելջուկները, 1118 թվականին՝ վրացական զորքերը, այն իր շրջակա հողերով դարձավ վրաց Օրբելիների կալվածքը: 1185 թվականին անցավ Սարգիս Զաքարյանին, իսկ նրա մահից հետո՝ որդիներին՝ Իվանե և Զաքարե Զաքարյաններին:

Լոռի բերդ

1236 թվականի հունիսին մոնղոլական բանակը Չաղատա Նուինի գլխավորությամբ գրավեց և հիմնահատակ ավերեց քաղաքը, կողոպտեց Շահնշահ Զաքարյանի գանձերը, ավերեց Դավիթ Անհողինի կնոջը վերագրվող մատուռ-դամբարանը: 1430-ին Լոռիին տիրում էին հայ Օրբելյանները: 1562—1734 թվականներին Լոռին, որպես ռազմական կարևոր ամրոց, անցել է մե՛րթ թուրքերին, մե՛րթ պարսիկներին, երբեմն՝ վրացիներին: XVIII դ. վերջին Լոռին կորցրեց բերդի նշանակությունը, դարձավ սովորական ամրոց, ուր բնակություն հաստատեցին տարբեր վայրերից տեղահանված գաղթականներ, և հենց միջնաբերդում առաջացավ համանուն գյուղը, որը 1926—1930 թվականներին ամայացավ (այժմ Լոռիից մոտ 2 կմ հեռավորության վրա տարածված է Լոռի բերդ գյուղը):

Բերդի տեղադիրքը

Լոռի բերդը ընդգրկում է 35 հա տարածություն, փռված է ընդարձակ, հրվանդանանման, ծովի մակարդակից 1490 մ բարձրություն ունեցող սարահարթի վրա, Ձորագետի և դրա վտակ Միսխանայի միջև, որոնց խորը կիրճերը երեք կողմից անմատչելի են դարձրել ամրոցը: Միջնաբերդի համեմատաբար դյուրամատույց կողմից՝ հյուսիս-արևմուտքից ձգվել է 214 մ երկարությամբ, իրար հաջորդող կլոր և քառանկյունի աշտարակներով պարիսպ, որի հյուսիս-արևմտյան անկյունում է միակ մուտքը: Պարսպի լայնությունը տեղ-տեղ հասել է 20, բարձրությունը՝ 20—25 մ: Պարսպի երկարությամբ Փորվել է ջրի խանդակ: Միջնաբերդի պարսպից մոտ 500 մ հյուսիս-արևմուտք ձգվել է քաղաքի պարիսպը, որը համարյա չի պահպանվել:

Լոռի բերդ

Բացի բնական արգելքներից, միջնաբերդի կիրճերում կառուցվել են նաև արհեստական պատնեշներ: Սկզբում Կյուրիկյանները, ապա՝ Զաքարյաններն ու նրանց հաջորդները Լոռիում կառուցել են պալատներ, եկեղեցիներ, բաղնիքներ, արվարձանները քաղաքից բաժանող կիրճերում՝ կամուրջներ, կանգնեցրել խաչքարեր: Կառուցվել է նաև գետնուղի, որը հասել է մինչև Միսխանա գետն ու ավարտվել աշտարականման կառույցով: Այն օգտագործել են արտաքին աշխարհի հետ կապ պահպանելու և անհրաժեշտության դեպքում խմելու ջուր ձեռք բերելու համար:

Հնագիտական ուսումնասիրություններ

Լոռիում 1966 թվականից հնագիտական ուսումնասիրություններ է կատարում Երևանի պետական համալսարանի արշավախումբը: Պեղվել են XI—XIII դդ. 2 բաղնիք` մեկը բաղկացած է հանդերձարանից, 3 լողասրահներից, հնոցից և սառը ջրի ամբարից, մյուսը՝ հանդերձարանից, լողասրահից և ջեռուցարանից: Բաղնիքների լողասրահները և հանդերձարաններն ունեն կրկնակի հատակ, որոնց միջից անցնող հնոցի ծուխն ու գոլորշին տաքացրել են վերին հատակը, պատերը ներսից պատված են ջնարակած աղյուսի բազմագույն սալիկներով:

Լոռի բերդ

Բացվել են նաև երկհարկանի պալատական կառույց (պահպանված է միայն աոաջին հարկը), 2 ջրավազան (շատրվաններով), որոնք ներսից պատվել են բազմագույն ջնարակապատ սալիկներով: Ավազաններում ջրի մակարդակը կարգավորվել է համապատասխան խողովակով, որով ավելացած ջուրը հասել է Ձորագետի կիրճը: Պեղված է Դավիթ Անհողինի կնոջը վերագրվող մատուռ-դամբարանը, որը ներսում ունեցել է 4 զույգ որմնասյուների վրա հենվող 4 խաչաձևվող կամարներ, որոնց հատման տեղից սկսվել է գմբեթը: Գմբեթի շաղախի մեջ, ծածկի լիցքը թեթևացնելու նպատակով, դրվել են կավանոթներ: Բնակելի թաղամասում բացված տներից առանձնապես ուշագրավ է մեկը, որի պատերի որմնանկարներն, ի տարբերություն ժամանակամերձ ուրիշ հուշարձանների, աշխարհիկ բնույթի են:

Լոռի բերդ

Հնավայրում պահպանվել է ուղղանկյուն հատակագծով մի կառույց, որի ներքին տարածությունը բաժանված է 6 մասերի՝ ծածկված գնդաձև առագաստների վրա հենվող երկթեք, ընդհանուր կտուրի տակ առնված գմբեթներով: Հարավային պատի մեջ դրված միհրաբի քարը ապացույց է, որ այն եղել է մահմեդական մզկիթ (XIV— XV դդ.): Լոռիի համար շինաքար է ծառայել տեղական բազալտը: Քաղաքին կավե խողովակներով խմելու ջուր է մատակարարվել 5 կմ հեռավորության վրա գտնվող աղբյուրներից, իսկ տեխնիկական ջուր՝ խողովակաշարի վրայով հոսող բաց առվով: Լոռիից գտնվել են աշխատանքի գործիքներ, զենքեր, զարդեր, կավե բազմապիսի անոթներ և ծխամորճներ, ապակե ջրամաններ, ճենապակյա, հախճապակյա, ոսկրե և քարե առարկաներ, դրամներ, որոնք հիմք են տալիս ենթադրելու, որ Լոռիում զարգացած են եղել արհեստների բազմաթիվ ճյուղեր: Կան նաև այլ երկրներից (մասնավորապես՝ Վրաստանից, Պարսկաստանից, Միջին Ասիայից և Միջագետքից) ներմուծված առարկաներ:

Սույն հոդվածի հեղինակային իրավունքը պատկանում է armgeo.am կայքին։ Հոդվածի բովանդակությունը կարող է մեջբերվել, օգտագործվել այլ կայքերում, միայն ակտիվ հղում պարունակելով դեպի սկզբնաղբյուրը:

Առաջադրանքներ

• Նարնջագույն բառերի բացատրությունը գտեք բառարանում և բացատրեք:
  Պարգև- Որևէ կարգի հատուցում, որ տրվում է որոշ ծառայությունների՝ վաստակների ևն համար:
  հափշտակես-կորզել, շորթել:
  ռանչպարներին-հողագործ
• Մանուշակագույն բառերը դուրս գրեք, պակասող տառերը լրացրեք:
  մարդիկ,թագավորը,դարձյալ,բախտը,արդար
• Կանաչ բառերը դուրս գրեք և որոշեք ածական են, թե՞ գոյական:
  պապերից-գոյական
  աղքատ-ածական
  վուցտախի-ածական
  անգետ-ածական
  թագավորի-գոյական
  վարձը-գոյական
  ոսկի-գոյական
  եզները-գոյական
• Բնութագրեք գյուղացիներին և թագավորին:
  Թագավոր-ագահ,անարդար:Գյուղացիներ-բարի,արդար,ճշտախոս,աշախտասեր:
• Եթե դուք լինեիք հողագործի տեղը, որի եզները սատկել էին, ոսկու կարասը կվերցնեի՞ք, թե՞ ոչ, պատասխանը հիմնավորեք:
  Եթե ես լինեի հողագորիծի տեղը կվերցնեի ինձ այդ ոսկու կարասը, քանի որ ինչպես, որ ասում են «Что упало, то пропало»:
• Ի՞նչ սովորեցիք հեքիաթից:
  Ես այս հեքիաթից սովորել եմ, որ պետք է արդար լինել:

Երկրագնդի վրա կենդանի օրգանիզմներից են բույսերը և կենդանինե­րը: Բացի դրանցից՝ կան փոքր, մանր օրգանիզմներ՝ մանրէներ, որոնց մեծ մասը բակտերիաներն են: Կան նաև սնկեր: Բակտերիաները և սնկերը տարածված են գրեթե ամենուրեք՝ մյուս կենդանի օրգանիզմների հետ կազմելով կենսոլորտը:

Բակտերիաներ: Մանրէներն այնքան փոքր են, որ անզեն աչքով տե­սանելի չեն: Դրանք տեսանելի են դառնում միայն խոշորացնող սարքերի օգնությամբ: Հոլանդացի վարպետ և բնագետ Անտոնի վան Լևենհուկը, այդպիսի մի պարզ սարք ստեղծելով, բացահայտեց մանրէները: Մանրէների մի մեծ մասը բակտերիաներն են: Դրանք պարզունակ միաբջիջ օրգանիզմներ են, որոնք սնվում, շարժվում, կիսվում և բազմանում են, օժտված են նաև այլ հատկություններով:

Բակտերիաները տարբեր ձևի են՝ ցուպիկաձև, գնդաձև, ստորակետաձև, պարուրաձև և այլն: Այդ ձևն ապահովվում է որոշա­կի լավ արտահայտված արտաքին կառույցով, որը շրջապատում է բակ­տերիան: Նման կառույցը նաև պաշտպանում է բակտերիան միջավայրի տարբեր անբարենպաստ գործոններից, օրինակ՝ սուր առարկաներից, բարձր ջերմաստիճանից կամ ճնշումից, քիմիական տարբեր նյութերից: Բակտերիաները շատ կայուն են:

Բակտերիաների միջև կան նաև գույնի, չափսի և այլ տար­բերություններ: Բակտերիաների մեծ մասն անգույն է:

Բակտերիաներն ունեն սնման տարբեր եղանակներ. մի դեպքում իրենք են առաջացնում օրգանա­կան նյութեր, մյուսում՝ օգտվում են պատրաստի նյութերից: Հո­ղում բակտերիաները շատ են (1 գրամ հողում կարող են գտնվել միլիոնավոր բակտե­րիաներ):

Բակտերիաների առանձնահատկություններից է արագ կիսումը, որի հաշվին նրանց թվաքանակր մեծ է:

Բակտերիաների մի մասը մեծ օգուտ է տալիս բնությանը: Դրանք նպաստում են որոշ բույսերի աճին և զարգացմանը, կենդանիների և մար­դու սննդառությանը։ Սակայն բակտերիաների մյուս մասը փչացնում է տարբեր պիտանի առարկաներ, բույսերում, կենդանիներում և մարդու օր­գանիզմում առաջացնում տարբեր հիվանդություններ: Այդ բակտերիանե­րը վնասակար են:

Բակտերիաների մասին գիտությունը ընդգրկված է մանրէաբանութ­յունում:

Սնկեր: Սնկերն ավելի մեծ չափերի են հասնում, քան բակտերիաները: Ունեն տարբեր ձևեր: Սնկերի մեծ մասը բազմաբջիջ է: Սնկերի մարմինը կազմված է թելերից: Որոշ սնկերում տարբերում են նաև գլխիկ և ոտիկ: Դրանք գլխարկավոր սնկեր են։

Սնկերը ևս ունեն լավ արտահայտված արտաքին կառույց, սնվում են, շնչում, բազմանում, օժտված են կենդանի օրգանիզմների այլ հատկու­թյուններով: Նրանք ունեն շատ նմանություններ բույսերի և կենդանիների հետ: Սնկերը սնվում են պատրաստի օրգանական նյութերով:

Սնկերը մեծ դեր են կատարում բնության մեջ: Սնկերի մի մասն ապ­րում է ծառերի տակ, ծառերի արմատներին մոտ և փոխազդում նրանց հետ՝ տալով և ստանալով պիտանի նյութեր, օգնելով մեկր մյուսի աճին և զարգացմանը: Դա օգտակար կապ է:

Գլխարկավոր սնկերի թվում կան ուտելի սնկեր: Դրանցից են սպիտակ սունկը, կեչասունկը, յուղասունկը, շամպինիոնը, աղվեսասունկը:

Սակայն կան այնպիսիները, որոնք թունավոր են և վնաս են հասցնում բույսերին և կենդանիներին, մարդուն: Որոշ սնկեր հարուցում են նաև տար­բեր հիվանդություններ:

Սնկերի մասին գիտությունն անվանվում է սնկաբանություն:

Հարցեր և առաջադրանքներ

1. Ի՞նչ գիտեք բակտերիաների և սնկերի մասին: Ի՞նչ օրգանիզմներ են դրանք:
   Կենդանի օրգանիզմներ:Բակտերիաները լինում են տարբեր՝ օգտակար և վնասակար:Սնկերը լինում են ընպելի և թունավոր:Սնկերի մեծ մասը բազմաբջիջ է: Սնկերի մարմինը կազմված է թելերից: Որոշ սնկերում տարբերում են նաև գլխիկ և ոտիկ: Դրանք գլխարկավոր սնկեր են։
2. Ո՞վ է բացահայտել բակտերիաները, ի՞նչ սարքի օգնությամբ:
   Անտոնի վան Լևենհուկը:Խոշորացնող սարքի շնորհիվ:
3. Ինչի՞ հաշվին են բակտերիաները պաշտպանվում միջավայրի անբենպաստ գործոններից:
   Բակտերիաները տարբեր ձևի են՝ ցուպիկաձև, գնդաձև, ստորակետաձև, պարուրաձև և այլն: Այդ ձևն ապահովվում է որոշա­կի լավ արտահայտված արտաքին կառույցով, որը շրջապատում է բակ­տերիան: Նման կառույցը նաև պաշտպանում է բակտերիան միջավայրի տարբեր անբարենպաստ գործոններից:
4. Բակտերիաների սնման ի՞նչ եղանակներ գիտեք:
   Բակտերիաներն ունեն սնման տարբեր եղանակներ. մի դեպքում իրենք են առաջացնում օրգանա­կան նյութեր, մյուսում՝ օգտվում են պատրաստի նյութերից:
5. Ինչո՞ւմն է բակտերիաների դերը բնության մեջ և մարդու կյանքում:
   Բակտերիաների մի մասը մեծ օգուտ է տալիս բնությանը: Դրանք նպաստում են որոշ բույսերի աճին և զարգացմանը, կենդանիների և մար­դու սննդառությանը։ Սակայն բակտերիաների մյուս մասը փչացնում է տարբեր պիտանի առարկաներ, բույսերում, կենդանիներում և մարդու օր­գանիզմում առաջացնում տարբեր հիվանդություններ:
6. Ի՞նչ գիտեք սնկերի և ծառերի փոխադարձ կապի մասին:
   Սնկերի մի մասն ապ­րում է ծառերի տակ, ծառերի արմատներին մոտ և փոխազդում նրանց հետ՝ տալով և ստանալով պիտանի նյութեր, օգնելով մեկր մյուսի աճին և զարգացմանը:
7. Որո՞նք են ուտելի սնկերը: Իսկ որո՞նք են թունավոր:
   

Գլխարկավոր սնկերի թվում կան ուտելի սնկեր: Դրանցից են սպիտակ սունկը, կեչասունկը, յուղասունկը, շամպինիոնը, աղվեսասունկը:

Սակայն կան այնպիսիները, որոնք թունավոր են և վնաս են հասցնում բույսերին և կենդանիներին, մարդուն:

8.Հիվանդածին բակտերիաներ կա­րող են տարածվել բերանում, հան­գեցնել բորբոքման: Այդ պատճա­ռով խորհուրդ է տրվում ամեն օր մաքրել ատամները: Ին­չո՞ւ, փորձեք հասկանալ և բացատ­րել:
Ատամները պետք է մաքրել ամեն օր, քանի որ բերանի մեջ հավաքվում են շատ բակտերիաներ, որոնք կարող են վնասել Ձեր օրգանիզմին:Կարող է առաջացնել լնդի բորբորքում կամ հիվանդություն:Հաց ուտելուց այդ բակտերիաները եթե Ձեր ստամոքսի մեջ մտնեն կարող են առաջացնել տարբեր տեսակի հիվանդություններ:Բակտերիաները նաև առաջացնում են կարիես: