День: 2 марта 2021

Առաջադրանքներ

• Հաշվի՛ր արտահայտության արժեքը

9605-690+134568-2036=141447

—	9	6	0	5					1	4	3	4	8	3
		6	9	0				—			2	0	3	6
+	8	9	1	5					1	4	1	4	4	7
1	3	4	5	6	8
+		8	9	1	5
1	4	3	4	8	3

3690-2559+778-1200= 709

—	3	6	9	0		1	9	0	9
	2	5	5	9		1	2	0	0
	1	1	3	1			7	0	9
+	1	1	3	1
		7	7	8
	1	9	0	9

1000:4·80:200= 805

1	0	0	0	:		4
	8					2	5	0
…	2	0
	2	0
	…	…	0
								1	7	0	0	0	:	2	0	0
		2	5	0				1	6	0				8	0	5
	x		8	0				…	1	0	0	0
		0	0	0					1	0	0	0
1	7	0	0	0					…	…	…	…
=1	7	0	0	0

33600:60:70·22=176

		3	3	6	0	0	:	6	0			5	6	0	:	7	0
		3	0	0				5	6	0		5	6	0		8
		…	3	6	0							…	…	…
			3	6	0				X	8
			…	…	…	…			2	2
								1	7	6

216·40:80·30=

		2	1	6							8	6	4	0	:	8	0
	X		4	0							8	0				1	0	8
		…	…	…							…	6	4	0
+	8	6	4	…								6	4	0
	8	6	4	0								…	…	…
												1	0	8
											X		3	0
												…	…	…
										+	3	2	4	…
											3	2	4	0

5100:6‧50:20=2125

		5	1	0	0	:	6				4	2	5	0	0	:	2	0
		4	8				8	5	0		4	0				2	1	2	5
		…	3	0							…	2	5
			3	0								2	0
			…	…	…							…	5	0
													4	0
			8	5	0								1	0	0
		X		5	0								1	0	0
			…	…	…								…	…	…
+	4	2	5	…	…
	4	2	5	0	0

2187-725+96782-7106=91138

		2	1	8	7					9	8	2	4	4
	—		7	2	5				—		7	1	0	6
		1	4	6	2					9	1	1	3	8
	+	1	4	6	2
	9	6	7	8	2
	9	8	2	4	4

2000‧4։20·70=28000

			2	0	0	0
		X				4
			8	0	0	0
			8	0	0	0	:	2	0
			8	0				4	0	0
			…	…	…	…
			4	0	0
				7	0
			…	…	…
	2	8	…	…	…
	2	8	0	0	0

336000։600։70‧11=88

			3	3	6	0	0	0	։	6	0	0
			3	0	0	0				5	6	0
			․․․	3	6	0	0
				3	6	0	0
				․․․	․․․	․․․	․․․	․․․
												8
		5	6	0	։	7	0			x	1	1
		5	6	0		8					8	8
		․․․	․․․	․․․

Մարդն իր կյանքի ընթացքում ստեղծում է տարբեր իրեր: Մեր շրջապատի ցանկացած իր, կենդանի օրգանիզմ կարող ենք կոչել մարմին: Մարմիններ են քարը, ծառը, տունը, միջատը, մետաղալարը և այլն: Ինչպես տեսնում ես, մարմիններն այնքան շատ են, որ անհնար է բոլորը թվարկել: Դրանք բաժանում են բնական (բնության կողմից ստեղծված) և արհեստական (մարդու կողմից ստեղծված) մարմինների: Արեգակը, Լուսինը, մոլորակները համարվում են նաև տիեզերական մարմիններ:

Մարմինները կազմված են նյութերից: Ձմռանը մեր տների ապակի­ները զարդարող եղյամը մարմին է, որը կազմված է ջրից: Ջուրն արդեն նյութ է: Մարմինները բաղկացած են տարբեր  նյութերից: Մեր մարմինը, օրինակ, բաղկացած է ջրից, ճարպերից, սպիտակուցներից, ածխաջրերից և այլ նյութերից: Բազմազան նյութերից են պատրաստված մեր բնակարանները, տանն օգտագործվող տարբեր սարքավորումները (արհեստական մարմիններ):

Նյութերը լինում են պինդ, հեղուկ և գազային: Ցանկացած պինդ մարմին ունի որոշակի ձև: Օրինակ՝ տուֆի որմնաքարը  ունի խորանարդի ձև, իսկ ձյան փաթիլը նման է կենտրոնից ճառագայթաձև ձգվող, կանոնավոր դասավորված սառցե բյուրեղների:

Հեղուկները և գազերը որո­շակի ձև չունեն: Հեղուկը ընդու­նում է այն անոթի ձևը, որի մեջ լցված է:

Խոհանոցում, գազօջախը մի­ացնելիս, զգում ես բնական գազի սուր հոտը: Դա նրանից է, որ գազերն ընդհանրապես շատ արագ են տարածվում: Եթե նույնիսկ շատ կարճ ժամանակ գազի փականը բաց է մնում, ապա խոհանոցն անմի­ջապես լցվում է գազով: Այն մենք զգում ենք իր սուր հոտի շնորհիվ: Գիտնականները պարզել են, որ բոլոր նյութերը կազմված են շատ փոքրիկ, աչքի համար անտեսանելի մասնիկներից: Դրանում համոզ­վելու համար կատարենք փորձ:

Վերցնենք մեկ նյութից կազմված որևէ մարմին, օրինակ՝ շաքարի կտոր: Այնուհետև այն գցենք տաք ջրով լցված ապակե բաժակի մեջ և գդալով խառնենք: Սկզբում շաքարը բաժակի մեջ լավ երևում է, բայց խառնելու ընթացքում այն աստիճանաբար դառնում է անտեսանելի: Դրանից հետո փորձենք ջրի համը և կզգանք, որ այն քաղցր է: Դա նշանակում է, որ շաքարը չի անհետացել, այն մնացել է բաժակում: Սակայն ինչո՞ւ շաքարի կտորը չի երևում: Այն բաժանվել է մանրագույն մասնիկների, այսինքն՝ լուծվելով խառնվել է ջրի մասնիկների հետ: Այս փորձը ապացուցում է, որ նյութերը և դրանցից բաղկացած մարմինները կազմված են մանրագույն մասնիկներից: Ցանկացած նյութ կազմված է յուրահատուկ մասնիկներից, որոնք ձևով և չափերով տարբերվում են այլ նյութերի մասնիկներից:

Առաջադրանք՝

1. Քանի նյութից կարելի է պատրաստել բաժակ:Պլաստիկից, ավազ, թուղթ,
2. Առանձնացնել մարմինները և նյութերը՝ փայտ, աթոռ, սեղան, ոսկի, մատանի, գրիչ, պատուհան, պղինձ, պայուսակ, բաժակ:
   Մարմիներ-փայտ, աթոռ, սեղան, մատանի գրիչ, պատուհան, պայուսակ, բաժակ
   Նյութեր-ոսկի, պղինձ
3. Տեսակավորիր հետևյալ նյութերը՝ պինդ, հեղուկ, գազային
   ալյումին, երկաթ, ոսկի, գոլոշի, ջուր, նավթ, թթվածին, արծաթ, փայտ, ապակի
   Պինդ-երկաթ, ոսկի, արծաթ, փայտ, ապակի
   Հեղուկ-ջուր, նավթ, թթվածին,
   գազային-գոլոշի,

քար, մարդ, աչք, պատուհան, ժամ, կոշիկ, ձեռնոց,

Ուղական—քար, մարդ, աչք, պատուհան, Ժամ, Կոշիկ, ձեռնոց,

Սեռական—քարի, մարդու, աչքի, պատուհանի, Ժամի, Կոշիկի, ձեռնոցի,

Տրկական—քարին, մարդուն, աչքին, պատուհանին, Ժամին, Կոշիկին, ձեռնոցին,

Հայցական—քարը, մարդը, աչքը, պատուհանը, Ժամը, Կոշիկը, ձեռնոցը,

Բացառական—քարից, մարդուց, աչքից, պատուհանից, Ժամից, Կոշիկից, ձեռնոցից,

Գոռծիական —քարով, մարդով, աչքով, պատուհանով, Ժամով, Կոշիկով, ձեռնոցով,

Ներգոյոական—քարում, մարդում, աչքում, պատուհանում, Ժամում, Կոշիկում, ձեռնոցում,